Thủ tướng Ba Lan Donald Tusk phản hồi bản Chiến lược An ninh Quốc gia mới của Hoa Kỳ vừa công bố, gửi thông điệp trực tiếp tới giới hoạch định chính sách ở Washington và chính quyền Donald Trump.

Tài liệu báo hiệu sự chuyển hướng rõ rệt: giảm mức độ can dự quân sự toàn cầu của Mỹ, kêu gọi "khôi phục ổn định ở châu Âu", bình thường hóa quan hệ chiến lược với Nga và chấm dứt coi NATO là một liên minh "liên tục mở rộng".

Chiến lược còn đặt gánh nặng lớn hơn lên các nước châu Âu trong tự phòng vệ, đồng thời ưu tiên phục hồi sức mạnh nội tại của Mỹ và tập trung cạnh tranh với các đối thủ chủ chốt, trước hết là Trung Quốc. Hướng đi này làm dấy lên lo ngại về tương lai các bảo đảm an ninh đã nâng đỡ hệ thống phòng thủ châu Âu suốt nhiều thập kỷ.

Văn phòng An ninh Quốc gia (Biuro Bezpieczeństwa Narodowego) chuẩn bị phân tích về hệ quả với Ba Lan và khu vực, coi đây là "tái cấu trúc mang tính nền tảng" trong cách tiếp cận của Washington: từ chủ động toàn cầu sang bảo vệ chủ quyền và cạnh tranh giữa các cường quốc. Theo phân tích, tác động đặc biệt lớn với sườn đông NATO; việc châu Âu gánh thêm trách nhiệm vừa tăng rủi ro, vừa mở ra cơ hội và đòi hỏi mức tự chủ an ninh cao hơn.

Trong bối cảnh đó, Donald Tusk kêu gọi duy trì đoàn kết xuyên Đại Tây Dương: "Châu Âu là đồng minh gần nhất của các bạn, không phải vấn đề. Chúng ta cũng có kẻ thù chung." Ông nhắc suốt 80 năm, châu Âu và Mỹ có chung đối thủ và mục tiêu, khẳng định "đó là chiến lược hợp lý duy nhất cho an ninh chung".

Thông điệp được ông đăng bằng tiếng Anh trên x.com, hướng thẳng tới giới chức ở Washington, phản ánh tâm trạng bất an ngày càng rõ tại các thủ đô châu Âu trước bản chiến lược mới báo hiệu thay đổi lớn trong ưu tiên đối ngoại của Mỹ.