Cuộc gặp giữa lãnh đạo Hoa Kỳ và Trung Quốc khép lại với một lệnh ngừng bắn thương mại kéo dài 12 tháng, không chấm dứt xung đột và được đánh giá là dễ vỡ. Donald Trump tuyên bố thành công và gọi Xi Jinping là “bạn”, trong khi hình ảnh từ Busan cho thấy thái độ giữ khoảng cách của phía Trung Quốc. Nhận định chung là Bắc Kinh đã học cách hóa giải phong cách mặc cả gây sức ép của Trump.

Văn bản thỏa thuận chưa được công bố, dù xuất phát từ năm vòng đàm phán trải dài từ Geneva đến Kuala Lumpur. Theo mô tả, Trung Quốc hứa tăng mua đậu tương Mỹ và trong một năm không cản trở Hoa Kỳ tiếp cận kim loại đất hiếm mà Trung Quốc kiểm soát khoảng 90%. Đổi lại, mức thuế bị nói là chỉ giảm hạn chế: từ 57% xuống 47%, còn “thuế phạt” liên quan tới xuất khẩu fentanyl từ 20% xuống 10%.

Chuyên gia của Viện các Vấn đề Quốc tế Ba Lan (Polski Instytut Spraw Międzynarodowych) dr Marcin Przychodniak đánh giá kết quả là “hòa có lợi cho Trung Quốc”. Ông cảnh báo điều này đáng lo cho châu Âu và Đài Loan, vì cách Bắc Kinh trình bày lập trường có thể khiến Trump ảo tưởng về khả năng nhượng bộ của Trung Quốc ở các hồ sơ phức tạp hơn.

Theo dr Jakub Jakóbowski, phó giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Đông phương (Ośrodek Studiów Wschodnich), đây là một “rozejm mong manh” với rất ít vấn đề được giải quyết. Vòng leo thang khởi phát cuối tháng 9 bị tạm ngắt, nhưng không có thay đổi cấu trúc nào được chốt lại.

Tác động lan sang Hàn Quốc, đồng minh chiến lược của Hoa Kỳ. Trong chuyến thăm của Trump, Seoul ký thỏa thuận thương mại: đổi lấy việc hạ phần lớn thuế xuống 15%, Hàn Quốc sẽ chi 350 tỷ USD đầu tư tại Hoa Kỳ và nhận “cái gật đầu” cho dự án tàu ngầm hạt nhân đóng tại xưởng tàu Mỹ, với nhiên liệu do Hoa Kỳ cung cấp. Truyền thông Hàn Quốc cho biết trước đó tưởng như đàm phán đổ vỡ và diễn biến rất căng.

Tại APEC ở Gyeongju, Tổng thống Hàn Quốc Lee Dze Mjungo bóng gió coi Hoa Kỳ là yếu tố gây xáo trộn thương mại toàn cầu và nói hệ thống đang ở điểm tới hạn. Trump ở cách đó 85 km nhưng sau cuộc gặp với Xi đã bay về Washington, bỏ lỡ khả năng cùng dự một phòng họp. Hàn Quốc buộc phải cân bằng giữa Washington và Bắc Kinh; lời hứa giảm thuế của Trump gắn với việc nới lỏng quan hệ kinh tế với Trung Quốc, dù thị trường chính của mỹ phẩm, K-pop và phim Hàn vẫn là Trung Quốc.

Thông điệp từ Washington về sự trung thành tuyệt đối gây sức ép lên các đồng minh nhỏ hơn, trong đó có châu Âu và Ba Lan. Dù Ba Lan hiện ít bị chú ý do quan hệ kinh tế với Trung Quốc còn mờ nhạt, các động thái gây sức ép của Hoa Kỳ đã xuất hiện tại Warszawa, trong khi phía Trung Quốc được cho là đã gạt bỏ kỳ vọng nâng cấp quan hệ với Ba Lan.