François Bayrou đã thất bại trong việc giành được sự tín nhiệm của các nghị sĩ tại Quốc hội Pháp vào ngày 8/9/2025, cho thấy sự suy yếu nghiêm trọng của nền dân chủ dưới thời Tổng thống Emmanuel Macron. Theo nhà nghiên cứu Raphaël Demias-Morisset, sự kiện này không chỉ là một thất bại cá nhân mà còn là minh chứng cho xu hướng 'illibéralisme' – tức sự trượt dài sang chủ nghĩa phản dân chủ và gia tăng tính độc đoán trong điều hành đất nước. Ông nhấn mạnh rằng quyền lực ngày càng tập trung vào tay tổng thống, trong khi vai trò của Quốc hội và các cơ chế kiểm soát bị suy yếu nghiêm trọng.

Chính phủ dưới thời Macron thường xuyên sử dụng các biện pháp vượt qua tranh luận dân chủ, như lạm dụng điều 49.3, rút ngắn đối thoại với các tổ chức xã hội và thúc đẩy các chính sách không được đa số dân chúng ủng hộ. Việc Bayrou cố gắng thông qua ngân sách nhà nước mới mà không tính đến các phát hiện của Quốc hội về sự thiếu minh bạch trong chi tiêu công càng làm sâu sắc thêm mâu thuẫn giữa hành pháp và lập pháp. Chuyên gia cũng chỉ ra rằng các chính sách thắt lưng buộc bụng, cắt giảm chi tiêu công và ưu ái doanh nghiệp không giúp giảm nợ công mà còn làm suy yếu các dịch vụ xã hội và gia tăng bất bình đẳng.

Raphaël Demias-Morisset cảnh báo rằng nguy cơ lớn nhất hiện nay không chỉ là sự sụp đổ của chính phủ Bayrou, mà là sự lan rộng của chủ nghĩa illibéralisme tại Pháp và trên thế giới. Ông so sánh tình hình hiện tại với sự trỗi dậy của các chế độ độc đoán ở Hungary, Mỹ dưới thời Trump, và nhấn mạnh rằng sự suy yếu của các quyền tự do, báo chí, tư pháp và xã hội dân sự có thể mở đường cho chủ nghĩa cực hữu lên nắm quyền. Điều này đe dọa các giá trị cơ bản của dân chủ tự do, công bằng xã hội và quyền tự do cá nhân.

Cuối cùng, ông kêu gọi nhận diện rõ các cuộc tấn công vào nền dân chủ hiện nay là một phần của cuộc 'cách mạng bảo thủ' nhằm tái lập một xã hội truyền thống, bảo thủ và loại trừ. Để bảo vệ tự do, công bằng và tiến bộ xã hội, cần phải đấu tranh chống lại xu hướng này và củng cố các thể chế dân chủ, đảm bảo sự cân bằng quyền lực giữa các nhánh của nhà nước.