Jean‑Luc Mélenchon xuất hiện trước Ủy ban điều tra của Quốc hội (Commission d’enquête de l’Assemblée nationale) về các mối liên hệ giữa phong trào chính trị và mạng lưới Hồi giáo cực đoan. Ông thừa nhận từng định tẩy chay nhưng đổi ý vì ủy ban đã công bố tài liệu mà ông cho là vô tội cho LFI. Theo ông, không lãnh đạo cơ quan tình báo nào được mời điều trần đã nêu liên hệ giữa phong trào và các mạng lưới Hồi giáo cực đoan; chủ tịch ủy ban Xavier Breton cũng phải thừa nhận điều này, dù vẫn nhấn mạnh nguy cơ thâm nhập rộng hơn của Anh em Hồi giáo (Frères musulmans) dựa trên một báo cáo gây tranh cãi của Bộ Nội vụ (ministère de l’Intérieur) công bố tháng 5/2025. LFI là mục tiêu chính của Những Người Cộng hòa (Les Républicains - LR), đảng khởi xướng ủy ban này.

Trong hơn 90 phút, không khí nhìn chung nhã nhặn, kể cả khi trao đổi với báo cáo viên đến từ nhóm cực hữu do Éric Ciotti lãnh đạo. Mélenchon hầu như không né câu hỏi, dù nhiều câu trả lời kéo dài với những digression quen thuộc. Các thành viên và ủng hộ viên LFI có mặt đông đảo, và ông tận dụng cơ hội để trình bày “bài học” của mình, được truyền hình trực tiếp trên nhiều kênh tin tức, trong đó có CNews của Vincent Bolloré.

Nắm bắt trọng tâm là kiểm nghiệm quan niệm về tính thế tục và nền cộng hòa, ông mở đầu bằng một bài giảng dài về lịch sử tôn giáo và laïcité. Ông nhấn mạnh laïcité không phải sản phẩm của một hội thảo học thuật mà là kết quả của một lịch sử đầy thử nghiệm, bạo lực và trục xuất trước đó. Theo ông, laïcité góp phần vào sự thống nhất của người Pháp trước khủng bố Hồi giáo cực đoan; chiến lược của những kẻ khủng bố là khiến xã hội nhầm lẫn giữa tôn giáo và hành vi bạo lực để người Pháp quay sang đối đầu nhau, như những cuộc chiến tôn giáo trong quá khứ.

Để đưa ra bảo chứng, Mélenchon trình bày các khóa đào tạo về laïcité và chống phân biệt chủng tộc mà LFI áp dụng cho đảng viên và cán bộ. Ông nhấn mạnh tính thế tục của Nhà nước là nền tảng đối với phong trào, khẳng định “tự do cộng hòa là tự do tuyệt đối, chúng tôi không cấm đoán”. Ông quả quyết LFI “sẽ không bao giờ chấp nhận thâm nhập tôn giáo”.

Ông cũng thừa nhận mình từng có một “dạng bài giáo sĩ thô ráp” trước khi thay đổi quan điểm. Về khăn trùm đầu, ông kêu gọi sự phân định: đúng là có người dùng như tín hiệu tôn giáo, nhưng ở Pháp, Nhà nước mới là thế tục, không phải đường phố. Theo ông, không thể khả thi chuyện đi gỡ khăn của phụ nữ; trường hợp người chưa thành niên cũng rối rắm vì pháp luật cho phép cha mẹ truyền đạt giá trị của mình, tương tự như việc đưa con đi lễ nhà thờ.

Khoảnh khắc căng thẳng chủ yếu đến từ các nghị sĩ đảng Renaissance. Liliane Tanguy hỏi vì sao nghị sĩ LFI Thomas Portes xuất hiện ở biên giới Gaza hai ngày trước các cuộc tấn công của Hamas ngày 7/10/2023. Prisca Thévenot yêu cầu đồng chủ tịch Viện La Boétie (Institut La Boétie) chứng minh ông không trở thành “con ngựa thành Troia” cho thâm nhập Hồi giáo và giải trình các hành động của nghị sĩ châu Âu Rima Hassan, bị cáo buộc có liên hệ với các “hiệp hội gần gũi Anh em Hồi giáo như Lallab”, cũng như việc ông ủng hộ giảng viên Julien Théry bị chỉ trích vì đưa ra “danh sách những kẻ diệt chủng cần tẩy chay”. Mélenchon đáp lại rằng ông chỉ đại diện cho chính mình, cho các insoumis và một chủ nghĩa nhân văn, một sự cấp tiến không liên quan đến bất kỳ dạng phân biệt chủng tộc nào.

Phiên điều trần không biến thành một phiên tòa, nhưng thực chất là đòi LFI biện minh cho các lập trường chính trị của mình — điều có thể tranh luận về tính phù hợp trong khuôn khổ một ủy ban điều tra nghị viện. Kết thúc, mỗi bên đều có chất liệu để củng cố lập luận của mình: người phê phán có thể tiếp tục nói về sự “hai mặt” của phe mélenchoniste, còn LFI có thêm cơ sở để đề cao lý lẽ của lãnh đạo. Chủ tịch Xavier Breton nhận định phiên điều trần hữu ích, dù cơ sở đánh giá ấy không rõ ràng.