Mạng lưới công ty ở Lithuania, Latvia và Estonia được cho là đang duy trì “hạm đội bóng tối” của Nga, dù các nước Baltic công khai ủng hộ cô lập Moskva. Theo điều tra của Đài Phát thanh Truyền hình Lithuania (LRT), mỗi ngày các tàu chở dầu Nga vẫn qua lại Biển Baltic với giá trị hàng tỷ USD, lách các lệnh trừng phạt và nuôi dưỡng cỗ máy chiến tranh. Trên các eo biển Đan Mạch – tuyến huyết mạch nối Baltic với Bắc Hải – khoảng 200 tàu/ngày qua lại, trong đó có nhiều tàu già, không bảo hiểm, chủ sở hữu mờ ám thuộc “hạm đội bóng tối”.

Một ví dụ ngày 8/3/2024: lúc 11 giờ, tàu chở dầu Blue (sức chở tới 1 triệu thùng) tiếp cận tàu tiếp nhiên liệu Rina để lấy nhiên liệu, trên đường tới Primorsk – một trong các cảng xuất dầu chủ chốt của Nga – rồi dự kiến đi tiếp đến nhà máy lọc dầu ở Mangalore (Ấn Độ).

Khi tiếp dầu gần cảng Skagen, Blue treo cờ Antigua và Barbuda, thuộc một công ty Thổ Nhĩ Kỳ đăng ký tại căn hộ gần Istanbul. Con tàu 20 năm tuổi thường xuyên tắt hệ thống nhận dạng tự động (AIS) – thủ thuật điển hình để che giấu hành trình, nguồn gốc dầu và chuyển tải giữa tàu với tàu (STS). Trước đó Blue bị phát hiện ngoài khơi Hy Lạp khi chuyển dầu Nga sang tàu Ligera bị trừng phạt, sau đó Ligera đi Venezuela; vài tháng sau, Blue lại được tàu Zircone tiếp nhiên liệu gần đảo Gotland, trên trục chính của tàu dầu từ các cảng Nga.

Điều tra chung của LRT, Báo 15min (15min), Báo Eesti Ekspress (Eesti Ekspress) và Chương trình Nekā personīga (Nekā personīga) cho thấy từ 6/2024 đến 3/2025, hai tàu tiếp nhiên liệu Rina và Zircone thực hiện 286 ca STS, tiếp nhiên liệu cho 177 tàu chở dầu và sản phẩm dầu, ít nhất 159 tàu ghé cảng Nga ngay trước hoặc sau các ca này. Dù lúc tiếp nhiên liệu không nằm trong danh sách trừng phạt, 19 tàu trong số khách hàng sau đó đã bị Liên minh châu Âu, Mỹ hoặc Vương quốc Anh trừng phạt; thêm 27 tàu khác bị Cơ sở dữ liệu OpenSanctions (OpenSanctions) liệt kê là thuộc “hạm đội bóng tối” hoặc liên quan các thực thể bị trừng phạt. Bất chấp nỗ lực siết của EU, Rina và Zircone vẫn hoạt động trơn tru, giúp mạng lưới này nở rộ.

Dữ liệu của LRT còn chỉ ra nhiên liệu Nga có thể đã lọt vào Kłajpeda. Báo cáo tài chính cho thấy năm 2022, công ty Lithuania Saurix Kuras mua sản phẩm dầu từ NT Bunkering trị giá hơn 30 triệu EUR; sau khi trừng phạt có hiệu lực, nguồn gốc nhiên liệu bị che giấu trên chứng nhận bằng cách khai Kazakhstan và các nước khác thay cho Nga.

Theo Bộ trưởng ngoại giao Lithuania Kęstutis Budrys, mối đe dọa gia tăng khi Nga coi “hạm đội bóng tối” là công cụ hiệu quả vừa để làm suy yếu an ninh châu Âu vừa duy trì dòng chảy dầu; nguy cơ thảm họa môi trường lớn đang cận kề. Ông nói các lệnh trừng phạt có tác dụng nhưng được áp quá chậm, tạo khoảng trống để Nga kiếm tiền. Nhà phân tích tình báo hàng hải Michelle Wiese Bockmann nhận định số tàu của “hạm đội bóng tối” đã tăng gấp ba từ khi Nga xâm lược Ukraine; Nga chi hàng tỷ USD để xây mạng lưới này, khiến các vùng biển kém an toàn hơn thay vì ngược lại.