Trong gần 20 năm qua, hệ thống tư pháp Romania tồn tại nhiều đặc quyền về tuổi nghỉ hưu, cho phép thẩm phán và kiểm sát viên nghỉ hưu sớm từ 48-54 tuổi, thậm chí chỉ cần 25 năm công tác. Điều này dẫn đến sự chênh lệch lớn giữa lương hưu của ngành tư pháp và các ngành khác, gây bất bình trong xã hội và bị coi là bất công. Năm 2022, luật mới nâng dần tuổi nghỉ hưu lên 60, nhưng lộ trình kéo dài đến tận 2061, khiến cải cách bị đánh giá là quá chậm chạp.

Chính phủ Bolojan đề xuất tăng nhanh tuổi nghỉ hưu lên 65 tuổi và rút ngắn thời gian chuyển tiếp, nhằm đáp ứng yêu cầu của Kế hoạch phục hồi và phát triển quốc gia (PNRR) do EU đặt ra. Đề xuất này vấp phải sự phản đối dữ dội từ giới thẩm phán, kiểm sát viên, khiến nhiều tòa án và viện kiểm sát trên cả nước đình chỉ hoạt động, chỉ giải quyết các vụ việc khẩn cấp. Các ý kiến phản đối cho rằng cải cách làm suy yếu độc lập tư pháp và quyền lợi của người làm trong ngành.

Các chuyên gia cho rằng việc nghỉ hưu quá sớm khiến hệ thống thiếu nhân lực giàu kinh nghiệm, giảm hiệu quả xét xử và làm mất lòng tin của công chúng vào công lý. Đồng thời, nếu không cải cách, Romania có nguy cơ bị đình chỉ nhận các khoản tài trợ từ EU. Vấn đề lương hưu đặc biệt không chỉ là chuyện kinh tế mà còn ảnh hưởng đến uy tín quốc tế và sự công bằng xã hội.

Bên cạnh đó, các chuyên gia về lao động và lương hưu cảnh báo rằng dân số già hóa buộc Romania phải tăng tuổi nghỉ hưu trên diện rộng, không chỉ riêng ngành tư pháp. Việc duy trì các ngoại lệ và đặc quyền sẽ làm hệ thống lương hưu quốc gia mất cân đối, đe dọa an sinh xã hội trong tương lai. Tuy nhiên, cải cách cần được thực hiện công bằng, minh bạch và có lộ trình hợp lý để tránh gây sốc cho hệ thống và đảm bảo quyền lợi hợp pháp của những người đã nghỉ hưu.