Châu Âu đang cân nhắc “phương án hạt nhân” bán tháo trái phiếu chính phủ Mỹ để gây cú sốc tài chính nếu Washington quay lưng với Ukraine, với cảnh báo hệ quả có thể nghiêm trọng hơn khủng hoảng 2008.

Động thái được đặt trong bối cảnh ngày 7-12, đại diện Mỹ và Ukraine nối lại trao đổi về một thỏa thuận hòa bình tại Miami, Florida. Tham dự có Ngoại trưởng Marco Rubio, đặc phái viên về Nga Steve Witkoff và Jared Kushner. Ông Donald Trump nói có “khả năng cao” đạt thỏa thuận sau vòng đàm phán được mô tả là mong manh.

Dù vậy, lãnh đạo châu Âu lo ngại thỏa thuận mà ông Donald Trump theo đuổi có thể nghiêng về phía Nga và chưa tính đủ lợi ích an ninh của các đồng minh NATO. Theo Tạp chí Phố Wall (Wall Street Journal), một cơ quan tình báo châu Âu đã lưu hành nội bộ bản đánh giá về “kế hoạch thương mại và kinh tế” mà chính quyền Mỹ được cho là thảo luận riêng với Nga, làm dấy lên lo sợ Washington đánh đổi an ninh lục địa để lấy lợi ích kinh tế.

Các nguồn tin của Tạp chí Phố Wall cho biết giới lãnh đạo châu Âu đang cân nhắc phản ứng đủ mạnh để tạo chấn động kinh tế trên diện rộng tại Mỹ, trong đó có phương án bán tháo khối lượng lớn trái phiếu chính phủ Mỹ mà họ nắm giữ.

Hành động này có thể kéo USD lao dốc, gây thiếu hụt thanh khoản trong hệ thống ngân hàng và đẩy chi phí vay mượn tăng vọt, khiến tài chính Mỹ đình trệ nặng hơn năm 2008. Một nhà kinh tế châu Âu nhận định đây có thể là cú trả đũa tài chính nặng nề nhất mà Mỹ từng đối mặt trong thời hiện đại, đồng thời gây hệ quả chính trị lớn với ông Donald Trump và đảng Cộng hòa trước bầu cử giữa nhiệm kỳ năm tới.

Liên minh châu Âu (EU) và Anh hiện nắm giữ lượng lớn nợ chính phủ Mỹ, tạo sức chi phối đáng kể: tính đến 12-2024, Anh sở hữu khoảng 722,7 tỷ USD, các nước EU khoảng 1,62 nghìn tỷ USD; tổng cộng khoảng 2,34 nghìn tỷ USD, thuộc nhóm chủ nợ nước ngoài lớn nhất của Mỹ.