Thủ tướng Đức Friedrich Merz cho biết Tổng thống Mỹ Donald Trump đã nhận được đề xuất mới từ Ukraine sau cuộc điện đàm ngày 10-12 với một số lãnh đạo châu Âu. Ông nói các tài liệu tập trung vào những nhượng bộ mà Ukraine sẵn sàng chấp nhận, đồng thời nhấn mạnh chỉ tổng thống và người dân Ukraine mới có quyền quyết định.

Tổng thống Volodymyr Zelensky trước đó xác nhận gói hòa bình đang soạn thảo gồm ba tài liệu: khung 20 điểm đang hoàn thiện, văn bản bảo đảm an ninh soạn chung với Mỹ và châu Âu, cùng kế hoạch tái thiết toàn diện Ukraine.

Washington và châu Âu thảo luận nhiều phương án, trong đó bản kế hoạch 28 điểm do Mỹ soạn gây lo ngại ở châu Âu sau khi rò rỉ vì bị cho là thiên về lợi ích của Nga. Các điều khoản đáng chú ý gồm yêu cầu Ukraine từ bỏ nguyện vọng gia nhập Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO), hạn chế quy mô quân đội và chấp nhận nhượng các vùng Nga chưa kiểm soát.

Sau nhiều tuần ngoại giao, Kiev và các đối tác châu Âu thúc đẩy một khung 20 điểm mới và đang thảo luận với chính quyền ông Donald Trump về văn bản này.

Ngày 10-12, ông Trump tỏ ra khó chịu với Ukraine và các đồng minh châu Âu như Đức, Pháp, Anh, nói đã có cuộc “đôi co gay gắt” với lãnh đạo châu Âu. Theo ông Merz, các cuộc trao đổi với phía Mỹ sẽ tiếp tục cuối tuần và các bên cân nhắc một cuộc họp đa phương quy mô lớn hơn vào đầu tuần tới; Mỹ có dự tham gia hay không phụ thuộc vào bản đề xuất chung.

Ông Merz cho hay cuộc trò chuyện với ông Trump mang tính xây dựng, hai bên nêu rõ quan điểm và thể hiện sự tôn trọng lẫn nhau; ông cảm nhận Washington sẵn sàng phối hợp với châu Âu.

Cùng ngày, Thời báo Tài chính (Financial Times) dẫn nguồn Ukraine ẩn danh nói Mỹ thúc ép Ukraine rút quân khỏi Donetsk và Luhansk, theo mô hình vùng phi quân sự tương tự bán đảo Triều Tiên. Bản 28 điểm ban đầu của Mỹ từng nêu vùng đệm trung lập sau khi Ukraine rút khỏi Donbas. Ông Zelensky lo ngại kịch bản này sẽ đóng băng xung đột và tạo thời gian cho đối phương củng cố lực lượng.